Καθώς το καλοκαίρι τελειώνει και πλησιάζουμε προς την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, οι περισσότεροι γονείς προγραμματίζουν τον ετήσιο προληπτικό ιατρικό έλεγχο των παιδιών τους.

Όλοι αναγνωρίζουμε πως η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία και αρμόδιος να καθοδηγήσει τους γονείς δεν είναι άλλος από τον προσωπικό τους παιδίατρο που γνωρίζει το ιστορικό του παιδιού και την οικογένειά του.

Οι συστάσεις για τον έλεγχο που θα πρέπει να πραγματοποιηθεί στο κάθε παιδί εξατομικεύονται και εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες όπως το ιστορικό του, η ηλικία του, οι δραστηριότητές του, τα υποκείμενα νοσήματα που μπορεί να έχει αλλά και από τις επιταγές της πολιτείας που θέτει το νομικό πλαίσιο για την εγγραφή του παιδιού στο σχολείο.

Πρωταρχική σημασία έχει πάντα και πριν τον εργαστηριακό έλεγχο, η κλινική εξέταση του παιδιού από τον παιδίατρο. Σε αυτή ελέγχονται παράμετροι όπως:

• Βάρος
• Ύψος
•  Δείκτης μάζας σώματος (BMI)
•  Αρτηριακή πίεση
•  Εμβολιαστική κάλυψη – αναμνηστικές δόσεις
•  Δέρμα
•  Ακοή
•  Όραση
• Αναπνευστικό σύστημα
• Καρδιαγγειακό σύστημα
•  Στάση σώματος – Πιθανή σκολίωση
•  Στάδια ενήβωσης ( Εντοπισμός πρώιμης ήβης ή τυχόν καθυστερημένης ανάπτυξης)

Επίσης κατά την κλινική εξέταση αξιολογείται η συμπεριφορά, η κοινωνικότητα και τα αναπτυξιολογικά ορόσημα του κάθε παιδιού, ιδίως στις νηπιακές ηλικίες όπως η λεκτική ικανότητα, κινησιολογική ανάπτυξη και άλλες δεξιότητες οπότε διερευνάται και η σχολική ετοιμότητα. Γίνεται καταγραφή των διατροφικών συνηθειών των παιδιών και εφήβων, προτείνονται εναλλακτικοί, υγιεινοί τρόποι διατροφής και άσκησης για αποφυγή παχυσαρκίας ή απότομων αυξομοιώσεων βάρους.

Με την ετήσια επίσκεψη ενημερώνεται ο παιδίατρος για την ψυχοσωματική πρόοδο και εξέλιξη του παιδιού και δίνεται η ευκαιρία για συμβουλευτική καθοδήγηση και απάντηση σε ερωτήματα και τυχόν απορίες των γονέων με σκοπό την ομαλή ανάπτυξη του παιδιού. Επιπρόσθετα δίνεται η δυνατότητα ανίχνευσης τυχόν υποβόσκουσας παθολογίας που σε άλλη περίπτωση πιθανότητα δε θα γινόταν αντιληπτή.

Πολύ σημαντική είναι η ετήσια εξέταση και των εφήβων όπου εκτός των άλλων δίδεται η δυνατότητα να τεθούν θέματα ψυχικής υγείας, σεξουαλικότητας, χρήσης – κατάχρησης ουσιών και διαδικτύου, εμβολιασμών και γενικότερα όλων των θεμάτων που αφορούν την πολύ ευαίσθητη αυτή ηλικιακή περίοδο.
Μετά την κλινική εξέταση ο παιδίατρος είναι σε θέση να προτείνει μια σειρά από επιπλέον κλινοεργαστηριακές εξετάσεις , εφόσον αυτές θεωρηθούν απαραίτητες όπως:

• Γενικές εξετάσεις αίματος και ούρων

  Περιλαμβάνουν γενική αίματος, γενική ούρων και πλήρη βιοχημικό – ορμονολογικό έλεγχο ( έλεγχο θυρεοειδούς, ήπατος, διερεύνηση πιθανής αναιμίας, ανεπάρκειας βιταμίνης D κ.α). Ο πρώτος έλεγχος του παιδιού συνιστάται να γίνεται σε ηλικία 18 μηνών έως 2 ετών και κατόπιν ανά διετία ( Εξαρτάται από τα τυχόν ευρήματα του ελέγχου και το ιστορικό του παιδιού).

• Εξέταση από παιδοκαρδιολόγο

  Πρέπει να γίνεται σε όλα τα παιδιά τουλάχιστον μία φορά πριν την έναρξη της πρώτης τάξης του δημοτικού ή πριν την έναρξη συστηματικής άθλησης. Στα παιδιά που αθλούνται καλό θα είναι να επαναλαμβάνεται ετησίως. Περιλαμβάνει ηλεκτροκαρδιογράφημα και triplex καρδιάς – αγγείων.

• Εξέταση από οφθαλμίατρο 

  Η πρώτη εξέταση γίνεται σε ηλικία 2 ετών και επαναλαμβάνεται στην προσχολική και σχολική ηλικία ιδίως αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό οφθαλμολογικών παθήσεων. Εντοπίζονται τυχόν διαθλαστικές ανωμαλίες όρασης όπως η μυωπία ή ο αστιγματισμός που επηρεάζουν αρκετά τη μαθησιακή ικανότητα.

• Εξέταση από οδοντίατρο

  Η πρώτη επίσκεψη γίνεται μόλις ολοκληρωθεί η πρώτη οδοντοφυΐα και στη συνέχεια παρακολούθηση ετησίως της στοματικής υγιεινής με σκοπό την αποφυγή τερηδόνας, τη σωστή φθορίωση και καθαρισμό των δοντιών ακόμα και στα νεογιλά δόντια.

• Εξέταση από Ωτορινολαρυγγολόγο

  Ο πρώτος έλεγχος της ακοής πρέπει να γίνεται στη νεογνική ηλικία με τις ωτοακουστικές εκπομπές (OAE). Κατόπιν στην προσχολική ηλικία για εντοπισμό τυχόν βαρηκοΐας που μπορεί, εφόσον δε γίνει αντιληπτή, να επηρεάσει τη μαθησιακή ικανότητα, την κοινωνικοποίηση και τη συνολική ανάπτυξη του παιδιού στο σχολειό.

Συμπερασματικά, θα πρέπει να τονιστεί η σπουδαιότητα και αναγκαιότητα του ετήσιου προληπτικού ελέγχου των παιδιών για την έγκαιρη ανίχνευση και αντιμετώπιση παθολογιών με σκοπό το καλό επίπεδο υγείας και ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης των μαθητών στην παιδική και τη μετέπειτα ενήλικη ζωή.

Καλή σχολική χρονιά με υγεία!

Δρ. Ζωή Σ. Σάκκου
Παιδίατρος
Διδάκτωρ Παιδιατρικής ΕΚΠΑ
Ιατρείο: Κολοκοτρώνη 75, Λουτράκι
Τ. 6945316101