Ποιες είναι οι βασικές αρχές για ένα παιδί και έναν έφηβο ως προς τη διατροφή μέσα στη μέρα;

Καταρχάς θα πρέπει να τονιστεί ότι μιλάμε για δύο εντελώς διαφορετικές ηλικιακές ομάδες οι οποίες έχουν διαφορετικές διατροφικές απαιτήσεις τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά. Αν μπορούμε όμως να ξεχωρίσουμε κάποιες βασικές αρχές θα μπορούσαμε να πούμε πως το πρώτο πράγμα που απαιτείται για το σωστό ξεκίνημα της ημέρας είναι η κατανάλωση πρωινού το οποίο θα δώσει σε παιδιά και εφήβους την απαραίτητη ενέργεια και τα θρεπτικά συστατικά που απαιτούνται για να φέρουν εις πέρας την ημέρα τους.

Πολύ βασική αρχή είναι επίσης τα μικρά και συχνά γεύματα κάθε 3-4 ώρες. Θα πρέπει οι γονείς να έχουν κατά νου ότι η χωρητικότητα του στομάχου των παιδιών είναι πολυ μικρότερη από αυτή την ενηλίκων και γιαυτό το λόγο απαιτούνται μικρές ποσότητες τροφής ανά τακτά χρονικά διαστήματα τα οποία θα τα κρατούν δραστήρια και πιο ευδιάθετα , παρά λίγα κ παραφουσκωμένα γεύματα τα οποία προκαλούν λήθαργο και νωθρότητα.

Μια ακόμη βασική αρχή είναι η επαρκής ενυδάτωση καθ’όλη την διάρκεια της ημέρας .Φροντίζουμε πάντα να έχουν τα παιδιά ένα διαθέσιμο δοχείο με φρέσκο και δροσερό νερό και ιδιαίτερα τις ζεστές ημέρες ή τις ημέρες με έντονη φυσική δραστηριότητα.

Και τέλος θεωρώ πολύ σημαντικό να αναφέρω την ποικιλία στα διαθέσιμα τρόφιμα. Με αυτό τον τρόπο τα παιδιά εμπλουτίζουν το διαιτολόγιό τους με ποικιλία θρεπτικών συστατικών, βιταμίνες και μέταλλα και το βασικότερο δεν βαριούνται. Κάνουμε ουσιαστικά το φαγητό παιχνίδι!

Ποια θα είναι τα τρόφιμα που πρέπει να προτιμούνται μέσα στη μέρα;

Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού, φυσικά και δίνουμε έμφαση σε συγκεκριμένες ομάδες τροφίμων, όμως κυρίαρχο λόγο παίζουν σε αυτές τις ηλικίες οι υδατάνθρακες, τα αμυλούχα δηλαδή προϊόντα ολικής αλέσεως, τα φρούτα και λαχανικά τα οποία θα πρέπει να αποτελούν και τη βάση της διατροφής τους. Τα τρόφιμα αυτά περιέχουν έως και το 55% της ενέργειας που καταναλώνουν τα παιδιά, γι’ αυτό και θεωρούνται ως η βάση της διατροφής τους.

Φυσικά θα πρέπει να τονίσουμε την σπουδαιότητα των γαλακτοκομικών προϊόντων τα οποία θα εφοδιάσουν τα παιδιά με ασβέστιο, φώσφορο, βιταμίνη Α,Β,C,D συστατικά που ενισχύουν την ανάπτυξη του σκελετικού συστήματος.

Ενώ σαφώς απαραίτητα τα τρόφιμα που περιέχουν άπαχη πρωτεΐνη όπως αυγά, ψάρι, πουλερικά, ξηροί καρποί και τα οποία συντελούν στην δόμηση υγιών μυών και ιστών, αλλά και τα «καλά λιπαρά» τα οποία βρίσκουμε στο ελαιόλαδο, στα λιπαρά ψάρια στους ξηρούς καρπούς και στο αβοκάντο κλπ τα οποία εφοδιάζουν τα παιδιά με πληθώρα αντιοξειδωτικών και βιταμίνης Ε. Γενικά η διατροφή των παιδιών απαιτεί καθημερινή ποικιλία.

Το πρωινό είναι ίσως το σημαντικότερο γεύμα της ημέρας και γιατί;

Δεν νοείται να φεύγει ένα παιδί ή ένας έφηβος από το σπίτι νηστικός, καθώς όπως αναφέραμε και στην αρχή, με αυτό τον τρόπο εφοδιάζεται με την ενέργεια και τα θρεπτικά συστατικά που θα το βοηθήσουν να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της ημέρας. Επιπρόσθετα, παιδιά που συνηθίζουν να παίρνουν πρωινό τείνουν να έχουν πιο φυσιολογικό βάρος, καλύτερη απόδοση στο σχολείο, καλύτερη μνήμη και συγκέντρωση και καλύτερη συμπεριφορά.

Ποια λάθη πρέπει να αποφεύγουν οι γονείς των παιδιών στο πρωινό;

Το κύριο λάθος που γίνεται από τους γονείς είναι ότι συνήθως υποκύπτουν στην πίεση των παιδιών για να φύγουν νηστικά από το σπίτι είτε γιατί δεν τους άρεσε το είδος του πρωινού που προσφέρεται ( συνήθως το γάλα ) είτε γιατί προτιμούν να πάρουν κάποιο σνακ από το κυλικείο του σχολείου το οποίο στην πλειονότητα των περιπτώσεων θα είναι και αρκετά ανθυγιεινό. Όπως τονίσαμε και παραπάνω κανένα παιδί δεν επιτρέπεται να φεύγει από το σπίτι νηστικό.

Πως θα καταφέρουν οι γονείς να πείσουν τα παιδιά τους να βάλουν στο πρόγραμμα τους το πρωινό;

Τα παιδιά στην πλειονότητα των περιπτώσεων μιμούνται το παράδειγμα των γονέων, επομένως το σημαντικότερο είναι να ξεκινήσουν οι ίδιοι να τρώνε πρωινό και φυσικά να φροντίζουν να υπάρχουν εύκολες και γρήγορες υγιεινές λύσεις όπως σπιτικές μπάρες δημητριακών, κάποιο σπιτικό κέικ κλπ για τις ημέρες που η οικογένεια βιάζεται.

Πρωινό και κολατσιό. Ποιες οι διαφορές και πως πρέπει να χειριστεί ο γονιός το δεύτερο από τη στιγμή που το παιδί θα βρίσκεται στο σχολείο;

Το πρωινό είναι ένα από τα 3 κύρια γεύματα της ημέρας. Το κολατσιό είναι ένα ενδιάμεσο σνακ απαραίτητο για τη διατήρηση της ενεργητικότητας του παιδιού το οποίο σύνηθες περιέχει περίπου το 1/3 των θερμίδων από το πρωινό. Στην περίπτωση που στο σχολείο δεν υπάρχει κυλικείο, τα πράγματα είναι πολύ πιο εύκολα καθώς ο γονιός καθορίζει σχεδόν αποκλειστικά το τι θα φάει το παιδί κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων. Επομένως εάν ο γονιός είναι κατάλληλα ενημερωμένος και οργανωμένος ως προς το τι θα πρέπει να περιλαμβάνει το κολατσιό του παιδιού στο σχολείο είναι βέβαιο ότι δεν θα υπάρξουν δυσκολίες ή προστριβές με το παιδί.

Στην περίπτωση που υπάρχει κυλικείο στο σχολείο (αν και υπάρχει ήδη καθορισμένη λίστα τροφίμων που θα πρέπει να παρέχονται βάση νόμου), οι γονείς θα πρέπει και πάλι να μεριμνούν ώστε το παιδί να έχει μαζί του κάποιο σπιτικό και υγιεινό σνακ ώστε να μη χρειαστεί το παιδί να κάνει αναγκαστικά μια ανθυγιεινή επιλογή από το κυλικείο. Σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει να έχει καθοριστεί από πριν από τους γονείς το χρηματικό ποσό που θα έχει μαζί του το παιδί και πως αυτό θα ξοδευτεί. Μια καλή πρόταση είναι να επιτρέπουμε μια φορά την εβδομάδα στο παιδί να δοκιμάσει κάτι από το κυλικείο του σχολείου (όσο γίνεται λιγότερο επεξεργασμένο) έτσι ώστε να μην νιώθει «διαφορετικό» από τα υπόλοιπα παιδιά.

Λαδερά, όσπρια , φρούτα , λαχανικά τέσσερις δύσκολες λέξεις για τα παιδιά. Μπορούν οι γονείς να τις βάλουν στην καθημερινότητα;

Και πάλι εδώ παίζει καθοριστικό ρόλο το παράδειγμα των γονέων. Όταν το παιδί δεν έχει δει ποτέ τους γονείς του να τρώνε λαχανικά ή όσπρια δεν υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες να τα επιλέξει το ίδιο μεγαλώνοντας. Σίγουρα απαιτείται προσπάθεια από μέρους των γονέων καθώς ένα παιδί μπορεί να χρειαστεί να δοκιμάσει 8-10 φορές ένα τρόφιμο μέχρι να το δεχτεί τελικά. Η συμβουλή που δίνω σε όσους γονείς ζητούν τη βοήθεια μου είναι να είναι υπομονετικοί και ευρηματικοί καθώς μπορούν να προσφέρουν με διαφορετικό τρόπο ένα τρόφιμο στο παιδί κάνοντας το τελικά αποδεκτό. Αλλά και σταθεροί καθώς δεν δίνουμε επιλογές στο παιδί σχετικά με το φαγητό της ημέρας. Είναι πολύ σημαντικό να εντάξουν τα παιδιά στη διαδικασία προετοιμασίας του φαγητού πράγμα που τα ενθουσιάζει και τα κάνει να είναι πιο δεκτικά ως προς το φαγητό που ετοιμάζουν.